Huwelijksvermogensrecht

Vanaf 1 januari 2018 geldt het nieuwe huwelijksvermogensrecht:
de gemeenschap van goederen is veranderd in een meer beperkte huwelijksgemeenschap!

Op 1 januari 2018 is het nieuwe huwelijksvermogensrecht in werking getreden. Hiermee is in Nederland het wettelijk systeem van de algehele gemeenschap van goederen verdwenen; de standaard is niet langer dat alles van de echtgenoten samen is!

In Nederland is vanaf 1 januari 2018 de beperkte huwelijksgemeenschap het uitgangspunt, de algehele gemeenschap van goederen is als het ware ‘afgeslankt’.

Beperkte huwelijksgemeenschap
Als u na 1 januari 2018 trouwt, komen uw geld en andere bezittingen van vóór de huwelijksdatum niet meer in een gezamenlijke pot (de zogenaamde huwelijksgemeenschap). Die zaken die u op het moment van voltrekken van het huwelijk al had, blijven eigendom van uzelf. Dat geldt ook voor schulden. Ook vallen verkrijgingen uit schenkingen en erfenissen tijdens het huwelijk niet meer vanzelfsprekend in de huwelijksgemeenschap. Wat op andere wijze tijdens het huwelijk wordt ontvangen of verdiend (bijvoorbeeld salaris), wordt gemeenschappelijk en valt in de beperkte huwelijksgemeenschap.

Voor wie geldt het nieuwe huwelijksvermogensrecht?
De nieuwe regeling geldt voor paren die op of na 1 januari 2018:

  • trouwen
  • een geregistreerd partnerschap aangaan
  • hun huwelijkse voorwaarden ‘opheffen’ en overgaan naar het wettelijke systeem
  • hun partnerschapsvoorwaarden ‘opheffen’ en overgaan naar het wettelijke systeem

Samenwoners
De nieuwe regeling geldt niet voor samenwoners, maar voor samenwoners kan het wel van belang zijn om een ‘administratie’ bij te houden met het oog op een eventueel later huwelijk.

Let op: ook gevolgen voor bestaande huwelijken!
Omdat de nieuwe regeling ook bepalingen bevat die van belang zijn voor bestaande huwelijken (gesloten voor 1 januari 2018), kan het goed zijn om juist ook bestaande huwelijkse voorwaarden onder de loep te nemen. Hetzelfde geldt voor bestaande partnerschapsvoorwaarden.

Ondernemers
Ondernemers moeten extra opletten. Per 1 januari 2018 is namelijk een nieuw wetsartikel ingevoerd dat van belang is voor ondernemers, ook voor degenen van wie het huwelijk vóór 2018 is gesloten. Indien een onderneming buiten de huwelijksgemeenschap valt, ontstaat in sommige gevallen op grond van deze nieuwe wetsbepaling de plicht om aan de gemeenschap een redelijke vergoeding te betalen. Als u ondernemer bent en u bent al getrouwd of u heeft het voornemen om te gaan trouwen, dan is het belangrijk om u over de gevolgen van deze nieuwe bepaling te laten informeren.

Vergoedingsrechten
Naast dit vergoedingsrecht dat kan ontstaan als een onderneming buiten de huwelijksgemeenschap valt, is in de bestaande wet ook een ‘algemene’ regeling over vergoedingsrechten vastgelegd. Met vergoedingsrechten wordt bedoeld: rechten die regelen wat er gebeurt als iemand met privévermogen (dat niet in een huwelijksgemeenschap valt) investeert in een goed van de ander. Een voorbeeld hiervan kan zijn dat iemand met een van zijn ouders ontvangen schenking van € 100.000 een deel van de hypotheekschuld aflost van de woning die volledig eigendom is van zijn of haar partner. Deze regeling van vergoedingsrechten is onder het nieuwe systeem nog belangrijker geworden. De noodzaak van het bijhouden van een onderlinge ‘administratie’ is groot. Ook daarover is het goed om informatie in te winnen.

Belangrijke gevolgen van het nieuwe huwelijksvermogensrecht bij het maken van een testament
Bij een gemeenschap van goederen die vóór 1 januari 2018 is aangegaan, vallen schenkingen en erfenissen (waaronder ook legaten en lastbevoordelingen) standaard in de huwelijksgemeenschap, ook als ze voor de trouwdatum zijn ontvangen. Dit is alleen anders als de erflater in zijn testament of de schenker bij de gift een zogenaamde uitsluitingsclausule heeft gemaakt.
Voor op 1 januari 2018 bestaande huwelijksgemeenschappen blijft dit gelden, maar voor na 1 januari 2018 aangegane huwelijken, is dit systeem veranderd.

Voor erfenissen en schenkingen geldt vanaf 2018 een omgekeerd systeem:
schenkingen en erfenissen blijven in principe buiten de beperkte huwelijksgemeenschap, tenzij de erflater in zijn testament of de schenker bij de gift een zogenaamde ‘insluitingsclausule’ heeft gemaakt.
Ook bestaan varianten van deze clausules, zo kennen wij ‘harde’ en ‘zachte’ uitsluitings- en insluitingsclausules. Interessant is of het kind dat erft of geschonken krijgt (samen met zijn echtgenoot/partner) een uitsluitingsclausule of insluitingsclausule kan doorkruisen. Anders gezegd, of kan worden geregeld dat een schenking/erfenis ondanks een insluitingsclausule toch buiten de huwelijksgemeenschap blijft, of ondanks een uitsluitingsclausule toch in een huwelijksgemeenschap kan worden gebracht.
Puzzelen met uitsluitings- en insluitingsclausules is belangrijk met het oog op een optimale estate planning. In dat kader kan het van belang zijn om uw bestaande testamenten en huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden tegen het licht te houden.

Samenvattend
De wijzigingen die op 1 januari 2018 in werking zijn getreden, hebben een aanpassing gebracht in het basissysteem. Deze aanpassing heeft uiteraard gevolgen voor stellen die nu gaan trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan, maar ook voor mensen die al (ruim) vóór 2018 zijn getrouwd, is het van belang dat zij nagaan wat de gevolgen zijn van de wetswijziging voor hun persoonlijke situatie.

Verder werken de nieuwe bepalingen door naar het erfrecht, zoals bijvoorbeeld de insluitingsclausule, zodat bij het opstellen van een testament of het aanpassen van bestaande testamenten met de nieuwe wetgeving rekening moet worden gehouden.

Ondernemers waarvan de onderneming buiten de huwelijksgemeenschap valt, worden tot slot extra gewaarschuwd voor het nieuwe huwelijksvermogensrecht, omdat in sommige gevallen de plicht ontstaat om aan de gemeenschap een redelijke vergoeding te betalen.
Omdat de nieuwe wettelijke regeling niet dwingend is, blijft het ook na inwerkingtreding van de nieuwe wet mogelijk om bij huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden van de wettelijke regeling af te wijken.

Neem contact op met ons kantoor
Graag informeren wij u voorafgaand aan het sluiten van uw huwelijk of uw geregistreerd partnerschap over alle gevolgen van het huwelijksvermogensrecht dat per 1 januari 2018 geldt.
Ook mensen die al gehuwd zijn of mensen zonder directe trouwplannen informeren wij graag de mogelijkheden en risico’s die voortvloeien uit het nieuwe huwelijksvermogensrecht. Deze kunnen van belang zijn bij het opstellen of aanpassen van uw testament of het aanpassen van bestaande huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden.

Wij adviseren u graag!

Copyright © 2024 Laarberg Notarissen en scheidingsbemiddelaars Inspiro Theme door WPZOOM